COVID-19 en de aansprakelijkheid van de werkgever

In een recent nieuwsbericht uit België stond dat de familie van een jonge werknemer die overleden is aan de gevolgen van het coronavirus, de supermarkt – waar hij werkte als vakkenvuller, aansprakelijk willen stellen voor zijn dood, omdat de eigenaar niet toestond dat de jongen een mondkapje droeg. Ook zorgde de eigenaar niet voor voldoende beschermingsmiddelen door zelf mondkapjes aan zijn personeel te verschaffen.

Dit is een tragische zaak en dit mag natuurlijk nooit gebeuren. Maar hoe zit het nu met de aansprakelijkheid van de werkgever in Nederland in verband met de gevolgen van het coronavirus?

De overheid heeft bepaalde maatregelen genomen om de verspreiding van corona tegen te gaan, waaronder de maatregel dat werknemers zo veel mogelijk thuis moeten werken. Ook al is de werknemer dat niet fysiek op de plaats van zijn arbeid. De werkgever heeft ook dan een zorgplicht. Daarnaast kan niet iedereen thuis werken. Is het mogelijk dat een werkgever aansprakelijk kan worden gehouden voor de schade die een werknemer heeft opgelopen als gevolg van het oplopen van het virus tijdens zijn werkzaamheden?

De aansprakelijkheid van de werkgever

De basis van de aansprakelijkheid van de werkgever is geregeld in het Burgerlijk Wetboek. Uit artikel 7:658 volgt een zorgplicht van de werkgever voor zijn werknemers. Deze zorgplicht houd in dat de werkgever verplicht is om zodanige maatregelen te nemen en zodanige aanwijzingen te geven aan de werknemers om te voorkomen dat werknemers schade lijden tijdens het uitoefenen van de werkzaamheden. Een het is niet zo makkelijk om de verplichtingen uit deze norm te omzeilen.

Om na te gaan of de werkgever aan zijn verplichtingen uit die norm heeft voldaan kijkt de rechter naar de omstandigheden van het geval en naar de heersende veiligheidsnormen. Deze normen kunnen zowel geschreven zijn – de veiligheidsnormen uit de Arbowet bijvoorbeeld – als ongeschreven normen zijn – dit kunnen de veiligheidsrituelen zijn die bij een bepaalde werkgever gelden maar nooit zijn opgeschreven.

Dus als de werknemer schade lijdt gedurende de uitoefening van zijn werkzaamheden dan is de werkgever hiervoor aansprakelijk – tenzij de werkgever zijn zorgplicht is nagekomen. De werknemer hoeft alleen aan te tonen dat hij de schade heeft opgelopen tijden de uitoefening van zijn werkzaamheden en dan is aansprakelijkheid een gegeven. De werkgever kan nog onder de aansprakelijkheid uit als deze dus aantoont dat er aan de zorgplicht is voldaan of er geen verband is tussen deze schending van de zorgplicht en de door de werknemer geleden schade.

COVID-19 en de werkgever

Omdat het virus overal kan worden opgelopen is het voor de werknemer niet zo heel erg makkelijk om aan te tonen dat hij met de ziekte besmet is geraakt gedurende zijn werk. De link tussen de ziekte en het werk is dan erg moeilijk en brengt met zich dat aan het eerste vereiste voor aansprakelijkheid van de werkgever niet is voldaan. Dit kan anders zijn als de werknemer kan aantonen dat hij in zelf-isolatie zat en dat men nergens anders kwam. Ook kan dit anders zijn als de werknemer kan aantonen als er belangrijke beschermingsmaatregelen niet zijn genomen. Als de rechter deze inbreuk op deze beschermingsmaatregelen als ernstig beschouwd dan kan het als wel voldoende waarschijnlijk worden geacht dat de werknemer het virus heeft opgelopen gedurende zijn werkzaamheden.

Maar welke maatregelen kan de werkgever nemen om er voor te zorgen dat hij voldoet aan zijn zorgplicht in verband met COVID-19. Voorlichting is vanzelfsprekend erg belangrijk. De werkgever dient de werknemers te instrueren over de gevaren van de besmetting met corona. Daarnaast dient de werkgever te voorzien in voldoende hygiënemaatregelen voor zijn werknemers. Ruim voldoende zeep en schoonmaakmiddelen om besmetting via derden te voorkomen. Ook de levering van mondkapjes kan een voorzorgsmaatregel zijn waardoor de werkgever aan zijn  zorgplicht heeft voldaan. Ook dienen de aanbeveling van de overheid te worden toegepast op de werkvloer. Zoals de regel dat iedereen een anderhalve meter afstand bij elkaar uit de buurt moet blijven. Ook is het van belang dat de werkgever erop toeziet dat deze veiligheidsregels worden nageleefd door de werknemers. En dat – als een werknemer weigert te voldoen aan deze veiligheidsmaatregelen – de werknemer wegstuurt van de werkvloer. Het is ook van belang dat de werkgever regelmatig de regels en het belang daarvan bespreekt, nu het algemeen bekend is dat als de regels wat langer van kracht zijn , mensen makkelijker met deze regels omgaan.

Heeft u als werknemer vragen over de aansprakelijkheid van uw werkgever als gevolg van COVID-19? Neem dan contact op met ons kantoor.